الکساندر ولتا به عنوان مخترع باتری معرفی شده است، حال آن که یافتههای باستان شناسی در مناطقی از ایران و عراق نشان داده که حدود دو هزار ودویست سال قبل از ولتا (200 سال قبل از میلاد مسیح) باتری در ایران و در دوره اشکانیان ساخته شده است.
به گزارش ایسنا، باتری اشکانیان که تحت نامهای باتری پارتیان و بعضاً باتری بغداد در سطح جهان شناخته میشود، در سال 1936 توسط «ویلهلم کونیگ» در نزدیکی بغداد، حوالی شهر باستانی تیسفون کشف شد.
فرضیات ارائه شده در زمینه یافتههای باستان شناسان همگی بر این مطلب صحه گذاشتهاند که این مجموعه در راستای کاربردهای الکتروشیمیایی از جمله آبکاری فلزات ساخته شده که کشف ظروف آبکاری شده ( گروه اینترنتی ارور ) در حوالی محل کشف این باتری شاهدی بر این مطلب است. یافتهای که به نوبه خود از یک جهش علمی تاریخی حکایت دارد.
یکی از دانشجویان مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی شریف به تازگی با ساخت مدلی واقعی از پیل اشکانی براساس یافتههای باستانشناسی و شبیهسازی اجزای مختلف آن، کارایی این باتری را در تولید جریان الکتریکی به طور عملی تست کرده و به نمایش گذاشته است.
امین طاهری نجف آبادی در گفتگو با ایسنا، درباره پیل اشکانی و شواهد تاریخی درباره کاربری آن گفت: باتری کشف شده شامل یک کوزه سفالی تخممرغی ( گروه اینترنتی ارور ) شکل به ارتفاع 14، قطر 8 و دهانه 3/3 سانتیمتر میباشد که یک میله آهنی به طول 5/7 سانتیمتر به صورت عمودی در قسمت میانی قرار دارد و نقش قطب منفی باتری (آند) را بر عهده دارد. در اطراف این میله آهنی یک استوانه مسی به طول 8/9 و قطر 6/2 سانتیمتر قرار گرفته که به کمک قیر در جای خود محکم شده است. در قسمت دهانه باتری از قیر برای آب بندی باتری استفاده شده است.
عضو انجمن فنآوریهای بومی ایران خاطرنشان کرد: کشف این اشیا، باستان شناسان را به بررسی فرضیات موجود برای این اشیاء برانگیخت که منجر به ارائه فرضیاتی در مورد کاربرد این مجموعه جهت تولید جریان الکتریکی، آبکاری طلا بر روی دیگر فلزات و استفاده در درمان امراض با شوک الکتریکی شده که همگی موید کاربری این مجموعه در مصارف الکتروشیمیایی است.
وی که در تحقیقات خود هر سه فرضیه را بررسی کرده است، درباره فرضیه استفاده از پیل اشکانی به عنوان منبع نیرو گفت: جهت بررسی این نظریه ابتدا لازم است که عملکرد یک سل گالوانی را بررسی کنیم.
آرایش میلههای آهنی و استوانه مسی تشکیل سل گالوانی را میدهد که در آن میله آهنیاند و استوانه مسی کاتد است.
احتمالاً کوزه سفالی تنها جهت نگهداری این مجموعه به صورت عمودی بوده است، با اتصال دو الکترود به یکدیگر و پرکردن استوانه مسی با یک الکترولیت مناسب چنین ساختاری قادر به تولید جریان الکتریکی است. ( گروه اینترنتی ارور ) طاهری نجفآبادی در پاسخ به این سوال که پارتیان چگونه میله آهنی و استوانه مسی را به هم وصل کرده و از چه محلول الکترولیتی استفاده میکردهاند، گفت: آن چنان که توسط باستان شناسان گزارش شده است، میلههای سیمی شکل برنزی یا آهنی که در نزدیکی محل مورد بررسی یافت شدهاند، میتوانستهاند نقش اتصال را بازی کنند. درباره الکترولیت احتمالی هم در طول زمان محققین و نظریه پردازان گزینههای بسیاری را پیشنهاد دادهاند که محلولهای مس، سرکه، شراب و آبلیمو در زمره این حدسیات هستند.
این دانشجوی مبتکر درباره فرضیه آبکاری طلا نیز گفت: به منظور رسوب دهی الکتریکی طلا،اند طلایی و شیء مورد آبکاری بایستی توسط سیمی به پایانههای یک منبع جریان متصل شده و در مخزن آبکاری حاوی محلول نمک طلا غوطهور شوند.
طاهری نجفآبادی درباره فرضیه کاربرد پزشکی هم گفت: در تمدن بین النهرین پزشکان بسیار ماهری زندگی میکردند که گاهی به جادوگری نیز مشغول بودهاند. ( گروه اینترنتی ارور )در این دوره طب عمدتا به تجویز دارو متکی بود و از سوزن برای انتقال دارو به بدن استفاده میشده است که یافته شدن سوزنهای برنزی و آهنی در کنار این باتریها دلیلی بر این مدعا میباشد. شاهد دیگر این است که یونانیان و رومیان از ماهی برقی برای بیحس کردن و تخفیف درد استفاده میکردند.