چشمان شما خسته مى شوند. سرتان درد مى گیرد. نشسته اید و به صفحه مانیتور کامپیوترتان خیره شده اید. اگر شما یکى از کسانى باشید که براى انجام کارهاى حرفه اى و شخصى عادت به استفاده روزانه از کامپیوتر دارند، ممکن است خستگى چشم را تجربه کنید. علائم و نشانه هاى رایج اینها هستند:
درد، خستگى، سوزش یا خارش چشم ها، خشکى چشم ها، تارى دید یا دوبینى، سردرد و درد گردن، دشوارى در تغییر تمرکز از صفحه نمایشگر به صفحه کاغذ، رویت لبه هاى رنگى و تصاویر پس از روى گردانیدن از صفحه نمایشگر، افزایش حساسیت به نور.
به نظر نمى رسد که خستگى چشم به دلیل کار با کامپیوتر عواقب جدى یا طولانى مدت در پى داشته باشد اما ناخوشایند و مزاحم است. اگرچه شاید شما نتوانید ماهیت شغلتان را تغییر دهید و یا تمامى عوامل موثر در ایجاد خستگى را از میان ببرید، اما مى توانید در جهت کاهش خستگى قدم هایى بردارید.
• عادات جدید مى توانند کمک کننده باشند
چند تغییر ساده در نحوه کاربرد اینترنت مى تواند تا حد زیادى نیاز چشمان شما را به استراحت برآورده سازد. براى کاهش خستگى این چند نکته را رعایت کنید:
به چشمانتان استراحت دهید: در طول روز چشمانتان را وادارید که بر روى چیزى به جز صفحه نمایشگر متمرکز شوند. تمرین زیر را انجام دهید: انگشت تان را در فاصله چند سانتى مترى صورت تان نگاه داشته و به آرامى آن را دور کرده و در همین حال به آن خیره شوید. سپس به یک شىء در دوردست خیره شده و سپس به انگشت تان بازگردید. حالا انگشت تان را به آرامى به سوى صورت تان بازگردانید. در این مرحله بر روى چیزى در فاصله دو و نیم مترى چشمانتان متمرکز شده و براى چند ثانیه در همین حال بمانید. این تمرین را روزى چندین مرتبه تکرار کنید.
مکانتان را تغییر دهید: تقریباً هر دو ساعت یک بار سعى کنید بایستید و به اطراف حرکت کنید. در صورت امکان ساعتى یک بار به عقب تکیه داده و چشمانتان را براى پنج دقیقه استراحت دهید. طى این مدت به یک کار غیرکامپیوترى بپردازید.
پلک و چشمک بزنید: از آنجایى که بسیارى از مردم در زمان کار با کامپیوتر کمتر از میزان لازم پلک مى زنند، در صورت طولانى شدن کار به خشکى چشم دچار مى گردند. پلک زدن سبب تولید اشک شده و مى تواند به نرم و مرطوب شدن چشم ها کمک کند. سعى کنید به صورت آگاهانه بیش از میزان معمول پلک بزنید و در صورتى که این کار کمک کننده نباشد، از اشک مصنوعى که بدون نسخه پزشک به فروش مى رسد، استفاده کنید.
چشمانتان را ماساژ مختصرى بدهید: روزانه چند بار چشمانتان را ماساژ دهید. آرنج هایتان را بر روى میز بگذارید به طورى که کف دست هایتان رو به بالا باشد. وزن خود را به جلو و بر روى دستانتان رها کنید. کف دست ها را بر روى چشمانتان قرار داده و در حالى که انگشتانتان به سمت پیشانى باز شده اند، چشم ها را بسته و با بینى نفس عمیقى بکشید. این کار را براى چهار ثانیه ادامه داده و سپس نفس خود را خارج کنید. این تنفس عمیق را براى ۱۵ الى ۳۰ ثانیه ادامه دهید.
اشک خود را به میزان کافى برسانید: اگر از عینک و یا لنز تماسى استفاده مى کنید، مطمئن شوید که انتخاب عینک به درستى انجام شده و براى کار با کامپیوتر مناسب است. بیشتر عدسى هاى تماسى براى خواندن نوشته هاى روى کاغذ مناسبند و ممکن است براى کار با کامپیوتر ساخته نشده باشند. عینک ها یا عدسى هاى تماسى که به طور اختصاصى براى این کار طراحى شده اند، ممکن است گران قیمت باشند.
محیط کارتان را مرتب کنید: فضاى میز تحریرتان را به شیوه اى مناسب براى چشمانتان مرتب کرده و بدین ترتیب از خستگى چشم هایتان بکاهید.
مانیتور خود را تنظیم کنید: صفحه مانیتور را در فاصله ۴۵ تا ۵۰ سانتى مترى چشمانتان قرار دهید. بسیارى از افراد فاصله صفحه مانیتور را در حدود طول یک بازو از چشم هایشان تنظیم مى کنند. اگر مجبورید براى خواندن متن هاى ریز بیش از حد به کامپیوتر نزدیک شوید، باید اندازه حروف را بزرگتر کنید.
بالاى صفحه نمایشگر باید پایین تر از چشم ها و یا هم سطح با آن باشد تا بتوانید مستقیماً به کارتان نگاه کنید. اگر صفحه زیادى بالا یا زیادى پایین باشد، مى تواند سبب کمردرد شود. اگر مانیتور را در بالاى کیس قرار مى دهید، باید کیس را بر روى زمین بگذارید. اگر از عینک دوکانونى و یا سه کانونى استفاده مى کنید، به خاطر داشته باشید که ممکن است تمایل به خم کردن سر به عقب داشته باشید تا بتوانید از وراى بخش پایینى عینک تان به صفحه مانیتور نگاه کنید. براى تطابق با این شرایط صفحه مانیتور را چند سانتى متر پایین تر آورده و یا از عینک هایى استفاده کنید که براى کار با کامپیوتر ساخته شده باشند.
صفحه کلید را در وضعیت مناسبى قرار دهید: صفحه کلید را مستقیماً روبه روى صفحه مانیتور قرار دهید. اگر آن را در یک گوشه قرار دهید، چشمان شما ناچار هستند در فواصل متغیرى نسبت به صفحه مانیتور متمرکز شوند و این کارى خسته کننده خواهد بود.
وسایل تان را در نزدیکى خود قرار دهید: چیزهاى خواندنى و ابزارهاى لازم را در یک نگه دارنده در کنار مانیتور و در همان سطح، زاویه و فاصله از چشمانتان قرار دهید که مانیتور قرار دارد. بدین ترتیب چشمان شما ناچار نیستند مداوماً تطابق پیدا کنند.
نور را بررسى کرده و از درخشش زیاد بپرهیزید: نور خیره کننده مى تواند رویت اشیا را بر روى صفحه مانیتور با دشوارى همراه کرده و چشم هاى شما را خسته کند. براى بررسى میزان درخشندگى در حالى که مانیتور خاموش است در جلوى کامپیوتر بنشینید. این کار به شما امکان مى دهد که نور انعکاس یافته و تصاویرى را ببینید که در حالت عادى نمى بینید. هرگونه درخشش شدید و خیره کننده را مورد توجه قرار دهید. بیشترین مشکلات مربوط به منابع نورانى واقع در بالاى سر و یا پشت سر شما مثل نور فلوئورسنت و نور خورشید است. در صورت امکان مانیتور خود را به گونه اى تنظیم کنید که نورهاى شدید کناره ها تا زاویه نوددرجه اى نسبت به صفحه مانیتور خاموش شوند. توجه داشته باشید که همه نورهاى بالاى سر یا تمامى آنها را خاموش کنید
